Toelichting
- Het Programma Gezonde Leefomgeving kende een doorlooptijd tot en met 2023.
- In 2023 zijn de voorbereidingen getroffen om enerzijds een merendeel van de activiteiten uit het programma te continueren vanuit de reguliere provinciale beleidsinspanning en anderzijds het beleid ten aanzien van Gezonde Leefomgeving verder te ontwikkelen.
- In 2023 is besloten nog niet te starten met de actualisatie van het geurbeleid, maar dit te betrekken bij het verder ontwikkelen van breder beleid voor Gezonde Leefomgeving in 2024.
- Op het operationeel doel 2.2.2 is in 2023 minder uitgegeven dan was voorzien. Dit is het gevolg van het doorschuiven van voorgenomen activiteiten naar 2024.
Via het Programma Tata Steel en de Programma NOVEX heeft de provincie herhaaldelijk het belang van een gezonde leefomgeving, en daarmee ook een verbetering van de landelijke wet- en regelgeving, op de agenda gezet.
- De inzet van de provincie blijkt voorzichtig effectief te zijn. In 2023 zijn nieuwe landelijke milieunormen ontwikkeld voor windturbines. Het gaat om nieuwe regels voor geluid, veiligheid en slagschaduw. De beoogde datum van inwerkingtreding is 1 juli 2025.
- De provincie heeft daarnaast een position paper ingediend, waarin het Rijk wordt oproepen tot een verbod op de uitstoot van PFAS.
- In april 2023 is een rapport ‘Industrie en Omwonenden ’ uitgekomen van de Onderzoeksraad Voor Veiligheid (OVV). Gedeputeerde Staten hebben in het najaar van 2023 een inhoudelijke reactie gegeven op dit rapport.
Ter voorbereiding op de inwerkingtreding van de Omgevingswet zijn bestaande beleidsregels die betrekking hebben op de gezonde leefomgeving komen te vervallen.
- Deze beleidsregels zijn in december 2023 door Gedeputeerde Staten ingetrokken en hebben zij nieuwe regels, die inhoudelijk niet zijn gewijzigd en zijn gebaseerd op de Omgevingswet, vastgesteld. Het gaat concreet om de beleidsregels ‘beoordeling geurhinder milieubelastende activiteit Noord-Holland’ en ‘gecontroleerd stilliggend ontgassen binnentankschepen met een mobiele ontgassingsinstallatie Noord-Holland’.
In 2023 heeft de provincie het belang van een gezonde leefomgeving actief geagendeerd en geeffectueerd in een aantal grote gebiedsprocessen.
- Voorbeelden zijn het Ontwikkelperspectief Noordzeekanaalgebied, de ontwikkeling van Spoorzone Beverwijk en in NOVEX-gebied Schiphol.
- Het agenderen en benoemen heeft ertoe geleid dat de provincie inzicht heeft gekregen welke keuzes er gemaakt moeten gaan worden. De provincie is verantwoordelijkheid om de uitstoot van deze bedrijven te verminderen, maar ziet ook dat deze bedrijven voldoende ruimte nodig hebben om te opereren en in te kunnen spelen op transities, zoals de energietransitie.
De provincie is partner van het Schone Lucht Akkoord.
- Hiervoor is in 2023 door Gedeputeerde Staten een plan van aanpak vastgesteld.
- De provincie Noord-Holland heeft een eigen provinciaal luchtmeetnet, waar zij jaarlijks over rapporteert. Het voornemen was om in 2023 apparatuur te vervangen, dit heeft niet plaats gevonden en deze activiteit is doorgeschoven naar 2024.
- In 2023 is een evaluatie gestart. In de regio IJmond konden bewoners meedenken en hun ervaringen en behoeften ten aanzien van het provinciaal luchtmeetnet delen.
Met het project Hollandse Luchten heeft de provincie met burgermetingen op specifieke plekken in de provincie de luchtkwaliteit in kaart gebracht.
- Meetgroepen zijn ingericht in de regio IJmond, Zaanstad, Haarlem en Gooi- en Vechtstreek.
- In Gooi- en Vechtstreek heeft de provincie in 2023 ook geluidsmetingen toegevoegd aan het meetnet.
- In de regio IJmond is in 2023 een pilot gestart met het meten van houtstook.
- Daarnaast hebben scholieren in de gemeente Zaanstad en Amsterdam op weg naar school data verzamelend met zogenaamde ‘snuffelfietsen’ die luchtmetingen verrichten.
- Dankzij het netwerk elektronische neuzen, zogenaamde eNoses in het Amsterdams Havengebied en langs het Noordzeekanaal en Amsterdam Rijnkanaal, is in 2023 actief toezicht gehouden op varend ontgassen in Noord-Holland.
- Het Rijk heeft in 2023 beslist, mede op basis van de provinciale lobby, om een landelijk verbod in te stellen voor varend ontgassen. Het verbod moet op 1 juli 2024 ingaan.
Overige activiteiten:
- Op het gebied van Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS) maakten bedrijven voor wie de provincie bevoegd gezag is een inventarisatie om inzicht te krijgen in hun uitstoot van ZZS.
- De provincie is opdrachtgever aan het RIVM voor een onderzoek naar veilige recreatie op het park Nauerna. Deze opdracht in grotendeels in 2023 uitgevoerd.
- In 2023 heeft de provincie Noord-Holland een plan van aanpak opgesteld voor de implementatie van SWUNG-2 (Samen Werken aan de Uitvoering van Nieuw Geluidbeleid). In 2023 is, in tegenstelling tot hetgeen verwacht was, alleen gestart gemaakt met de implementatie van SWUNG-2 voor provinciale wegen en is de start voor implementatie van Indutrieterreinen van Regionaal Belang een jaar uitgesteld. De actualisatie van het Actieplan Geluid is wel gestart in 2023, maar nog niet afgerond. Voor deze activiteiten geldt dat het budget doorgeschoven is naar 2024.
- Met betrekking tot Omgevingsveiligheid heeft de provincie zich in 2023 ingezet om met gemeente Amsterdam en de Port of Amsterdam te werken aan beleid voor omgevingsveiligheid in het gebied Westpoort.
- Het Programma Tata Steel is gedurende 2023 geactualiseerd. Een aantal activiteiten uit de vorige programmaperiode, die niet zijn uitgevoerd, is opgenomen in het geactualiseerde programma. Reden is, dat meer tijd nodig was voor besluitvorming, bijvoorbeeld omdat afstemming met externe partijen noodzakelijk is. Hierdoor is de planning van deze activiteiten doorgeschoven naar 2024.
- In 2023 is de pilot Scherp Vergunnen afgerond. Vanuit het Programma Tata Steel wordt er al vol ingezet op scherp vergunnen. Voor de rest van de bedrijven in Noord-Holland waar de provincie bevoegd gezag voor is, is een start gemaakt met de pilot.
- In 2023 zijn weer nieuwe onderzoeken in opdracht van de provincie opgeleverd zoals het depositieonderzoek. Er zijn extra bronmetingen uitgevoerd door de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied. Vergunningen zijn verder aangescherpt en waar nodig is er gehandhaafd. Gedurende het jaar 2023 zijn er belangrijkste stappen gezet in de verduurzaming van Tata Steel met het project Heracless-Groen Staal. De procedure voor een projectbesluit is gestart. Met het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en het het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is de provincie opdrachtgever geweest aan het RIVM om onderzoek te doen naar de invloed van Tata Steel Nederland op de gezondheidsrisico's van omwonenden en de kwaliteit van de leefomgeving. Er zijn meerdere bijeenkomsten georganiseerd voor bewoners in de IJmond om hen informeren over de ontwikkelingen rondom Tata Steel en om nieuwe informatiebehoeftes op te halen. Het Bestuurlijk Overleg Industrie en Gezondheid IJmond is in 2023 8 keer bijeen gekomen.