Toelichting
De totale omvang van de tegemoetkomingen in schade is zeer variabel en deels niet beïnvloedbaar, omdat de weersomstandigheden en prijsontwikkeling van agrarische producten (zoals gras) hierin een belangrijke rol spelen. Verreweg het grootste deel van de tegemoetkomingen in faunaschade in Noord-Holland is het gevolg van vraatschade door ganzen.
- Hierdoor ligt de veroorzaakte schade door ganzen in hoge mate ten grondslag aan de stijging van de door de provincie uit te keren tegemoetkomingen in de afgelopen jaren.
- Daarnaast is op 19 april 2023 als gevolg van een uitspraak van de Afdeling bestuursrecht het ‘Faunabeheerplan algemene soorten’ komen te vervallen. Dat betekent dat de vrijstelling voor onder meer de houtduif is komen te vervallen. Hierdoor ontstond een nieuwe situatie waarin de schade veroorzaakt door deze voorheen vrijgestelde soorten ineens wel in aanmerking komt voor een tegemoetkoming. Omdat in het verleden deze soort altijd vrijgesteld is geweest, en er geen sprake kon zijn van een tegemoetkoming voor de schade, is de omvang van de schade door deze soorten nooit getaxeerd. Dit zorgt voor een stijging van de door de provincie in 2023 uit te keren tegemoetkomingen.
Op basis van actuele cijfers van BIJ12/Faunafonds (januari 2024) raamt de provincie de totale lasten in 2023 (inclusief dossiers die over de jaargrens lopen,), alle bijkomende kosten en na aftrek van de ontvangen leges) op circa € 16,2 miljoen. Hierdoor zijn de lasten hoger dan begroot.
Een groot gedeelte van de stijging is te verklaren door het vervallen van de hierboven genoemde vrijstelling, waardoor tegemoetkoming aan agrariërs bij schade veroorzaakt door voorheen vrijgestelde diersoorten (konijn, houtduif, kraai, kauw, knobbelzwaan, ekster, gaai, spreeuw en meerkoet) mogelijk werd. Dit heeft niet alleen geleid tot meer aanvragen, maar ook tot een hogere tegemoetkoming per aanvraag. Met name de houtduif heeft veel schade veroorzaakt aan kapitaalintensieve gewassen, zoals bloemkool en broccoli. Daarnaast is er sprake van een toename van schade in kapitaalintensieve teelt door diersoorten waar wél al langer tegemoetkoming voor mogelijk is. Hierbij gaat het met vooral om schade veroorzaakt door de grauwe gans. Dit heeft onder andere te maken met een stijging van de grasprijzen.